Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

Со всех языков на:
Все языки
Со всех языков на:
Все языки
Албанский
Английский
Русский

normal binary

Толкование Перевод

1 normal binary
1. чисто двоичный
чисто двоичный
—
[Л.Г.Суменко. Англо-русский словарь по информационным технологиям. М.: ГП ЦНИИС, 2003.]

Тематики
- информационные технологии в целом
EN
- normal binary
Англо-русский словарь нормативно-технической терминологии > normal binary
2 normal binary

число двоичный

binary scaler — двоичный счетчик; двоичная пересчетная схема

equivalent binary digit — эквивалентное число двоичных цифр

binary decision — выбор из двух альтернатив; двоичный выбор

reflected binary code — двоичный циклический код; код Грея

binary waveform — сигнал в двоичной форме; двоичный сигнал

English-Russian base dictionary > normal binary
3 normal binary

число двоичный

Большой англо-русский и русско-английский словарь > normal binary
4 normal binary

Вычислительная техника: число двоичный, чисто двоичный

Универсальный англо-русский словарь > normal binary
5 normal binary

число двоичный

English-Russian dictionary of computer science and programming > normal binary
6 normal binary

чисто двоичный

English-Russian information technology > normal binary
7 normal binary code

Техника: натуральный двоичный код

Универсальный англо-русский словарь > normal binary code
8 binary

1) двоичный

2) бинарный, двойной, двучленный, с двумя переменными

3) sl двоичный код

•

- executable binary
- normal binary
- offset binary
- ordinary binary
- pure binary
- straight binary

English-Russian dictionary of computer science and programming > binary
9 normal compound

соединение нормального строения

index compound — типовое соединение

onium compound — ониевое соединение

solid compound — твердое соединение

binary compound — двойное соединение

polar compound — полярное соединение

The English-Russian dictionary general scientific > normal compound
10 Also known as the binary system, which is the basis of computer logic. Normal counting is based on 0-9. Binary just has 0-1, which means a new column is started after two, not nine. Binary counting does not go 1,2,3

General subject: base 2

Универсальный русско-английский словарь > Also known as the binary system, which is the basis of computer logic. Normal counting is based on 0-9. Binary just has 0-1, which means a new column is started after two, not nine. Binary counting does not go 1,2,3
11 число двоичный

normal binary

Русско-английский словарь по вычислительной технике и программированию > число двоичный
12 число двоичный

normal binary

двоичная сигнализация — binary signaling

двоичное представление — binary notation

двоичный выходной сигнал — binary output

двоичный кольцевой счетчик — binary ring

метка двоичного кода — binary coded mark

Русско-английский большой базовый словарь > число двоичный
13 чисто двоичный
1. normal binary
чисто двоичный
—
[Л.Г.Суменко. Англо-русский словарь по информационным технологиям. М.: ГП ЦНИИС, 2003.]

Тематики
- информационные технологии в целом
EN
- normal binary
Русско-английский словарь нормативно-технической терминологии > чисто двоичный
14 натуральный двоичный код

1) Engineering: normal binary code, straight binary code, true binary code

2) Information technology: natural binary code

Универсальный русско-английский словарь > натуральный двоичный код
15 чисто двоичный

Information technology: normal binary, ordinary binary, pure binary, straight binary

Универсальный русско-английский словарь > чисто двоичный
16 число двоичный

Information technology: normal binary

Универсальный русско-английский словарь > число двоичный
17 код

code, designator, ( в телефонии) digit, logical number, code pattern, pattern, (города, зоны) prefix

* * *
код м.
1. ( система символов и правил представления информации) code

2. ( закодированный элемент информации — знак, слово) code combination, code (Примечание. При переводе на английский язык слово code часто опускается., напр. код числа́ number; ши́на ко́да числа́ number bus; код си́мвола character.)

осуществля́ть код аппарату́рно — instrument a code

преобразо́вывать (оди́н) код (в друго́й) — translate (from) a code (into another)

присва́ивать код свз. — assign a code to …

реализова́ть код — instrument a code

э́тот код мо́жно реализова́ть с по́мощью просто́го реги́стра сдви́га — this code may be instrumented using a simple shift register

реализова́ть код аппарату́рно — instrument a code

снима́ть код (напр. с кодирующего диска) — pick off [read] the code

код автоотве́тчика — answer-back code

код а́дреса — address (code)

код а́дреса числа́ — number address (code)

алфави́тный код — alphabetic code

амплиту́дно-и́мпульсный код — pulse-amplitude code

бло́чный код — block code

код Бодо́ — Baudot code

код Бозе́-Чаудху́ри — Bose-Chaudhuri code

код Бофо́рта — Beaufort notation

бу́квенно-цифрово́й код — alpha(nu)meric code

бу́квенный код — alphabetic code

взве́шенный код — weighted code

вре́мя-и́мпульсный код — pulse-position code (Примечание. Не следует путать этот термин с pulse-time code, который относится ко всем видам импульсной модуляции)

код Гре́я — Gray [reflected binary] code

группово́й код — group code

код «два из пяти́» — two-out-of-five code

двои́чно-десяти́чный код — binary-coded decimal [BCD] code

двои́чно-пятери́чный код — biquinary code

двои́чный код — binary code

двои́чный, натура́льный код — straight [normal, true] binary code

двои́чный, норма́льный код — straight [normal, true] binary code

двои́чный, рефле́ксный код — reflected binary code

двои́чный код с прове́ркой или защи́той на чё́тность или нечё́тность — even-parity or odd-parity check code

двухпозицио́нный код — double-current [two-condition] code

двухреги́стровый код — two-case code

десяти́чный код — decimal code

десяти́чный, число́-и́мпульсный код — decimal unit-counting code

код ДКОИ ( десятичный код обмена информацией) — EBCDI code

едини́чно-десяти́чный код — decimal unit-counting code

код запро́са — interrogation code

код зна́ка — sign code

и́мпульсный код — pulse code

интерва́льно-и́мпульсный код — pulse-interval code

код кома́нды — instruction code

корректи́рующий код — error-correcting code

маши́нный код — machine code

метеорологи́ческий код — meteorological notation

мнемони́ческий код — mnemonic code

код Мо́рзе — Morse code

код Мо́рзе, Междунаро́дный — International Morse Code

неравноме́рный код — variable-length code

несистемати́ческий код — non-systematic code

код опера́ции — operation code, opcode

по ( такому-то) ко́ду опера́ции никаки́х де́йствий маши́на не соверша́ет — (so-and-so) operation code performs no operations

по ( такому-то) [m2]ко́ду (опера́ции) содержи́мое яче́йки засыла́ется в … — (so-and-so) operation code causes the contents of the … location to be placed in [copied, sent, transferred to] …

код опознава́ния — identity code

паралле́льный код — parallel code

код переме́нной длины́ — variable-length code

перестано́вочный код — permutation code

код перфока́рт(ы) — punched card code

код перфоле́нт(ы) — punched tape code

позицио́нный код — position code

по́лный код — complete code

помехоусто́йчивый код — noise-immune code

код поря́дка числа́ — exponent (code)

после́довательный код — serial code

код представле́ния числа́ — form, representation

код представле́ния числа́, дополни́тельный

1. ( двоичная система) two's [2's] complement form, two's [2's] complement representation

2. ( десятичная система) ten's [10's] complement form, ten's [10's] complement representation

3. ( любая система счисления) radix [true] complement form, radix [true] complement representation

код представле́ния числа́, обра́тный

1. ( двоичная система) ones [1's] complement form, ones [1's] complement representation

2. ( десятичная система) nine's [9's] complement form, nine's [9's] complement representation

3. ( любая система счисления) diminished radix [radix-minus-one] complement form, diminished radix [radix-minus-one] complement representation

код представле́ния числа́, прямо́й — sign-and-magnitude form, sign-and-magnitude representation

пятизна́чный код — five-digit [five-unit] code

пятиразря́дный код — ( двоичный) rive-bit code; ( любой) five-digit [five-unit] code

равноме́рный код — equal-length [uniform] code

равноме́рный, многоэлеме́нтный код — equal-length multiunit code

рефле́ксный код — reflected code

самодополня́ющийся код — self-complementing code

самопроверя́ющийся код — self-checking code

код серьё́зности оши́бки — severity code

сигна́льный код — signalling code

код с избы́тком три — excess-three code

си́мвольный код — character code

код с исправле́нием двойны́х оши́бок — double-error correcting code

код с исправле́нием одино́чных оши́бок — single-error correcting code

код с исправле́нием оши́бок — error-correcting code

системати́ческий код — systematic code

код с контро́лем по чё́тности — parity-check code

служе́бный код свз. — service code, service abbreviations

код с минима́льной избы́точностью — minimum redundancy code

код с минима́льным ко́довым расстоя́нием — minimum-distance code

код с обнаруже́нием и исправле́нием оши́бок — error detecting-and-correcting code

код с обнаруже́нием одино́чных оши́бок — single-error-detecting code

код с обнаруже́нием оши́бок — error-detecting code

сокращё́нный код — short [brevity] code

код с расстоя́нием едини́ца — continuous progressive [unit-distance] code

телегра́фный код — telegraph code

код телета́йпа — teleprinter code

трои́чный код — ternary code

код управле́ния переда́чей информа́ции — information control code

управля́ющий код — control code

фа́зово-и́мпульсный код — pulse-position code

код Хэ́мминга — Hamming code

цикли́ческий код — cyclic code

цифрово́й код — numeric(al) code

часто́тно-и́мпульсный код — pulse-frequency code

часто́тный код — frequency code

код числа́ ( число в закодированном виде) — coded number, number (code)

число́-и́мпульсный код — unit-counting code

широ́тно-и́мпульсный код — pulse-width [pulse-duration] code

шифрова́льный код — cipher code

Русско-английский политехнический словарь > код
18 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

A

Abort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.

Accept - pranon.

Access time - koha e arritjes së të dhënave.

Accessories - veglat ndihmëse në Windows.

Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.

Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.

Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.

allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.

alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#

ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.

ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.

Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.

Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.

Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.

ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.

Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.

Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)

Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.

Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.

Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.

Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.

B

Backbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.

Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.

Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.

Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.

Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacione

Bad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.

Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.

Bar chart - diagram në formë të shiritave.

Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.

Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.

BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.

BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.

Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.

Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.

Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.

Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.

Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.

BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.

Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.

Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.

Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterike

Blank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.

Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëta

Bookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.

Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.

Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.

Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.

Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.

Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.

Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.

Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.

Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.

BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.

Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.

Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.

C

Cache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.

Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.

Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.

CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.

CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.

Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.

Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.

Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.

CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.

Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.

Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.

Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.

Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.

Client-server network - rrjet i tipit klient-server.

Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.

Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.

Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.

Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.

Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.

Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.

CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.

COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.

Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INI

COBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.

Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.

CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.

CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.

COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.

Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.

CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.

CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.

CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.

CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.

Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.

Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.

Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.

Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.

Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).

Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.

Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.

Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.

Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.

Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.

Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.

CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.

D

Data - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.

Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.

Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.

Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.

Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.

Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.

Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.

Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.

Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).

Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.

Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.

Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.

DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.

Destination file - skedar që pranon.

Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).

Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.

DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.

DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.

DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.

DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.

Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.

Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.

DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.

Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.

Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.

Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.

Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.

Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.

Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.

Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.

Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.

DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.

E

EPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.

E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.

Embedded object - objekt i ndërvënë.

EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.

Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.

Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.

EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.

Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.

Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.

Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.

Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.

Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.

Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programore

EBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.

External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.

Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.

F

Fan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.

Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.

Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.

Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.

Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.

File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.

FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.

File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.

File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.

File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.

Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.

Floppy disk - disk i butë, disketë

Footer - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.

FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.

FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.

Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizim

FAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.

G

GIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.

GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.

Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.

H

Hacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.

Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.

Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.

Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.

Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.

Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.

Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.

Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.

HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.

Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.

High tech - teknologji e lartë

Host computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.

Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.

HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.

Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.

Hyphenation - ndarje e fjalëve

I

Illegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.

Image processing - përpunim i grafikonëve

Imaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.

Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.

Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.

Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.

Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.

Input data - të dhënat hyrëse.

Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.

Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.

Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.

Integer - numër i plotë pa presje decimale

L

Line printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.

Link- lidhje; lidhshmëri.

Load - mbushje, futje e programit në memorje.

LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.

Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.

Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.

Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.

Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.

M

Machine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.

Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.

Mailbox - sandëku postar.

Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.

Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.

Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.

MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.

Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.

Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.

MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.

MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.

Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.

Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.

MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.

Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.

Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.

MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.

Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.

N

Network - rrjet i kompjuterit.

NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.

Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.

Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.

Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.

Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterik

Non-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.

Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.

Numeric keypad - tastierë numerike.

O

OLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.

Off-line - i çkyçur

On-line - i kyçur

ODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.

Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.

Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.

OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.

OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.

Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.

Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.

Overstrike - nënvizim.

Overtype - shkrim përmbi tekst.

Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.

P

Page break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.

Page layout - pamje e faqes

Ppm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.

Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.

Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.

PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.

Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.

Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.

Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.

Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.

Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.

Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.

Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.

PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.

PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.

Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.

Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.

Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.

Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.

Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.

Port - portë; lidhje; hyrje.

Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.

Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.

Print queue - pritje, rend për shtyp.

Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.

Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.

Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.

Processing - përpunim i të dhënave.

Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.

Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.

Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.

Q

Query - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.

Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.

QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.

R

Radio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.

RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.

Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.

ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.

RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.

Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.

Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.

Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.

RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.

Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.

RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Remote computer - kompjuter i larguar.

Remote control program - program me komandim prej së largu.

Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.

Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.

Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.

Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.

Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.

Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.

Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.

Ring network - rrjet unazor.

RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.

Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.

Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.

S

Safe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.

Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.

Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.

Screen - ekran.

Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.

Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.

Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.

Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.

Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.

Shared file - skedar i përbashkët.

Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.

Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.

Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.

Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.

Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.

Sound card - kartë për zërim.

Storage - kujtesë.

String - varg i shenjave.

SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Switch - ndërprerës.

System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).

English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
19 star

звезда

@star cluster

звездное скопление
@star streaming
звездный поток
@star of advancing spectral type
звезда более позднего спектрального класса (чем данная)
@star of low metal content
звезда с низким содержанием металлов
@A-O star
(A, B, F, G, K, M, O)

звезда спектрального класса A-O
@Algol star
переменная типа Алголя (β Персея)
@antalgol star
анталголь
@artificial star
искусственная звезда
@azimuth star
азимутальная звезда
@background star
звезда фона
@baryon star
барионная звезда
@BD star
звезда из каталога "Боннское обозрение"
@binary star
двойная звезда
@blue star
голубая звезда
@blue halo stars
голубые звезды гало Галактики
@blue horizonal-branch stars
голубые звезды горизонтальной ветви диаграммы "спектр-светимость"
@Bp star
пекулярная В-звезда
@bright star
яркая звезда
@bright radio star
яркий (дискретный) радиоисточник
@brown dwarf star
коричневый карлик
@Bw star
В-звезда со слабыми линиями гелия
@C stars
С-звезды (класс углеродных звезд)
@calcium star
кальциевая звезда (устаревшее название звезд класса F)
@carbon star
углеродная звезда
@CD star
звезда из каталога "Кордобское обозрение"
@central star
центральная звезда (в планетарной туманности)
@Cepheid star
цефеида
@circumpolar stars
околополюсные звезды
@clock star
навигационная звезда
@close binary stars
тесные двойные
@close circumpolar stars
близкополюсные звезды
@cocon star
звезда-"кокон"
@collapsed star
сколлапсировавшая звезда
@collapsing star
коллапсирующая звезда
@comparison star
звезда сравнения
@component stars
компонента кратной звезды
@cool star
холодная звезда
@C-S stars
звезды с сильными полосами CN
@cyclic variable stars
циклические переменные
@dark star
темная звезда
@degenerating star
см. degenerate star
@degenerate star
вырожденная звезда
@discrete radio star
дискретный радиоисточник
@distant star
удаленная звезда
@double star
двойная звезда
@dwarf star
звезда карлик
@early(-type) stars
звезды ранних спектральных классов
@eclipsing binary star
затменная двойная звезда
@equatorial star
экваториальная звезда
@eruptive stars
эруптивные (взрывные) звезды
@exiting star
возбуждающая звезда (в газовой туманности)
@exploding stars
взрывные звезды
@extremely metal-poor stars
звезды с предельно низким содержанием металлов
@faint star
слабая звезда
@falling star
падающая звезда, метеор
@first magnitude star
звезда первой величины
@fixed star
неподвижная звезда
@flare star
вспыхивающая звезда
@foreground star
звезда, находящаяся между наблюдателем и туманностью
@fundamental star
звезда, содержащаяся в фундаментальном каталоге
@galactic star
1.галактическая звезда 2.сверхзвезда, квазар
@galactic radio star
галактический (дискретный) источник радиоизлучения
@geodetic star
геодезическая звезда
@giant star
звезда-гигант
@guest star
звезда-гость (Новая или Сверхновая)
@guide star
звезда для гидирования
@guiding star
звезда для гидирования
@half regular stars
полуправильные переменные
@heavy-metal stars
класс пекулярных гигантов, содержащих тяжелые металлы
@helium star
гелиевая звезда
@high luminosity star
звезда высокой светимости
@high temperature star
звезда с высокой температурой фотосферы
@high velocity star
звезда с большой пространственной скоростью
@hot star
горячая звезда
@identified radio star
отождествленный (дискретный) источник радиоизлучения
@illuminating star
звезда, освещающая пылевую туманность
@indimmed star
звезда, излучение которой не ослаблено пространственным поглощением
@infrared star
звезда с максимумом излучения в ИК-области
@intermediate stars
промежуточные звезды
@invisible radio star
оптически ненаблюдаемый (дискретный) источник радиоизлучения
@isolated neutron star
изолированная нейтронная звезда
@late(-type) stars
звезды поздних спектральных классов K, M, S, C
@latitude stars
звезды, служащие для определения широты
@lithium star
литиевая звезда
@local stars
местная система звезд
@low-luminosity stars
звезды низкой светимости
@low-mass star
маломассивная звезда
@magnetic star
магнитная звезда
@main sequence star
звезда главной последовательности
@manganese star
магрганцевая звезда
@Me stars
звезды спектрального класса М с эмиссионными линиями в спектре
@member stars
1.звезды созвездия 2.звезды скопления
@mercury star
магранцевая звезда
@merged stars
слившиеся звезды
@metallic line star
звезда с интенсивными линиями металлов в спектре
@metal-rich stars
звезды с повышенным содержанием металлов
@morning star
утренняя звезда, Венера
@multiple star
кратная звезда
@naked-eye star
звезда, видимая невооруженным глазом
@navigational star
навигационная звезда
@nearly stars
близкие звезды
@neutron star
нейтронная звезда
@neutron magnetic star
нейтронная намагниченная звезда
@Newtonian stars
ньютоновские звезды
@Newtonian boson stars
ньютоновские бозонные звезды
@nonperiodic variable stars
неправильные переменные
@nonstable stars
нестационарные звезды
@normal star
обычная звезда
@north(ern) stars
звезды северного неба
@nova-like star
новоподобная звезда
@nuclear star
см. central star
@observed star
наблюденная звезда
@old star
старая звезда
@optical star
оптически наблюдаемая звезда
@optical double star
см. optical binary star
@optical binary star
оптически двойная звезда
@parallax star
звезда, параллакс которой определяется
@pecular star
пекулярная звезда, звезда с особенностями в спектре
@periodic variable stars
периодические переменные
@physical binary star
физическая двойная звезда
@population Ⅰ star
звезда плоской составляющей Галактики
@population Ⅱ star
звезда сферической составляющей Галактики
@pre-main-sequence star
звезда, находящаяся в состоянии между протозвездой и своим основным положением на главной последовательности
@pulsating variable stars
пульсирующие переменные
@pygmy star
звезда-пигмей
@radio star
радиозвезда
@rapidly rotating cool neutron stars
быстровращающиеся холодные нейтронные звезды
@receding star
удаляющаяся звезда
@red dwarf star
красный карлик
@reddened star
покрасневшая звезда (из-за межзвездного поглощения света)
@red giant star
красный гигант
@reference star
опорная звезда
@remaining star
бывшая сверхновая
@remote star
см. distant star
@rotating star
вращающаяся звезда
@runaway star
убегающая звезда
@Scuti stars
карликовые цефеиды типа δ Щита
@sequence star
звезда главной последовательности
@shell star
звезда с газовой оболочкой вокруг нее
@shooting star
метеор
@silicon star
кремниевая звезда, тип Ap звезды
@single star
одиночная звезда
@solar type star
звезда типа Солнца
@south(ern) stars
звезды южного неба
@spectroscopic binary star
спектрально-двойная звезда
@standard star
стандартная звезда; опорная звезда
@subdwarf star
субкарлик
@subgiant star
субгигант
@subluminous stars
звезды низкой светимости
@supergiant star
звезда сверхгигант
@supermassive star
сверхмассивная звезда
@symbiotic star
симбиотическая звезда
@telescopic star
телескопическая звезда
@triple star
тройная звезда
@type Ⅰ star
см. population Ⅰ star
@type Ⅱ star
см. population Ⅱ star
@typical stars
типичные звезды
@twinkling star
мерцающая звезда
@undimmed star
звезда, излучение которой не ослаблено межзвездным поглощением
@unidentified radio star
неотождествленный (дискретный) радиоисточник
@Van Maanen star
звезда Ван-Маанена, белый карлик
@variable star
переменная звезда
@visual double star
визуальная двойная звезда
@white dwarf star
белый карлик
@X-ray star
рентгеновская звезда
@yellow star
желтая звезда
@young star
молодая звезда
@zenith star
зенитная звезда
@zodiacal stars
зодиакальные звезды
@

English-Russian astronomy dictionary > star
20 число

count, figure, number, numeral

* * *
число́ с.
1. (совокупность предметов и т. п.) count, number

2. ( математическое представление исчислимого количества) number

вводи́ть число́ (в счё́тную маши́ну) — key [enter] a number into (a calculator)

изобража́ть число́ — represent a number

обознача́ть число́ — express a number

число́ о́бщее — total of …

округли́ть число́ — round off a number

представля́ть число́ в дополни́тельном ко́де вчт. — cast a number in true complement form

представля́ть число́ в обра́тном ко́де вчт. — cast a number in base [radix] minus ones complement form

представля́ть число́ в прямо́м ко́де вчт. — cast a number in sign-and-magnitude [in sign-and-absolute value] form

представля́ть двои́чное число́ в дополни́тельном ко́де вчт. — cast a binary number in 2's complement form

представля́ть двои́чное число́ в обра́тном ко́де вчт. — cast a binary number in 1's complement form

представля́ть десяти́чное число́ в дополни́тельном ко́де вчт. — cast a decimal number in 10's complement form

представля́ть десяти́чное число́ в обра́тном ко́де вчт. — cast a decimal number in 9's complement form

сбра́сывать чи́сла (на счё́тной маши́не) — clear the calculator

составля́ть ( такое-то) [m2]число́ — be in (such and such number)

число́ кана́лов (составля́ет) четы́ре — the channels are four in number

усека́ть число́ — truncate a number

3. ( в таблицах) ( не путать c №№ n/n) No. of …

4. ( количество) quantity

проверя́ть число́, напр. болто́в — check, e. g., the bolts for correct count

число́ А́ббе — Abbe number

число́ Авога́дро — Avogadro number

арифмети́ческое число́ — arithmetic number, absolute number

а́томное число́ — atomic number

ацето́новое число́ — acetone number

число́ без зна́ка вчт. — unsigned number

безразме́рное число́ — dimensionless [nondimensional, pure] number

число́ Берну́лли — Bernoulli number

число́ Ве́бера — Weber number

веще́ственное число́ — real number

взаи́мно-просты́е чи́сла — coprime numbers, relatively prime numbers

водоро́дное число́ — hydrogen number

водяно́е число́ ( калориметра) — water equivalent

волново́е число́ — wave number

гидрокси́льное число́ — hydroxyl number

число́ Грасго́фа — Grashoff number

число́ Гре́ца — Graetz number

двои́чно-десяти́чное число́ — binary coded decimal [BCD] number

двои́чное число́ — binary number

двои́чно-пятери́чное число́ — biquinary number

число́ двойны́х ходо́в в мину́ту — strokes per minute, s.p.m.

десяти́чное число́ — decimal (number)

десяти́чное, двои́чно-коди́рованное число́ — binary coded decimal [BCD] number

докрити́ческое число́ мех. — subcritical number

дро́бное число́ — fraction, fractional [broken] number

закрити́ческое число́ мех. — beyond-critical [supercritical] number

n
-зна́чное число́ — n -digit number

золото́е число́ — the golden number

изотопи́ческое число́ — isotopic number

имено́ванное число́ — denominate(d) number

иррациона́льное число́ — irrational (number), surd (number)

ио́дное число́ — iodine number, iodine value

число́ кавита́ции — cavitation number

кардина́льное число́ — cardinality, cardinal number

число́ Карма́на — Karman number

ква́нтовое число́ — quantum number

ква́нтовое, азимута́льное число́ — azimuthal quantum number

ква́нтовое, вну́треннее число́ — inner quantum number

ква́нтовое, гла́вное число́ — first [principal] quantum number

ква́нтовое, магни́тное число́ — magnetic quantum number

ква́нтовое, спи́новое число́ — spin quantum number

кислоро́дное число́ — oxygen number

кисло́тное число́ — acid number

ко́мплексное число́ — complex number

координацио́нное число́ — coordination number

кра́тное число́ — multiple

кру́глое число́ — round number

число́ Ло́кка — Lock number

число́ Лошми́дта — Loschmidt number

число́ Лью́иса — Lewis number

число́ М — Mach (number), M number

с число́м М — triplesonic

ма́ссовое число́ яд. физ. — mass [nucleon] number

число́ Ма́ха — Mach (number), M number

число́ Ма́ха, гиперзвуково́е — hypersonic M number

число́ Ма́ха, дозвуково́е — subsonic M number

число́ Ма́ха, околозвуково́е — transonic M number

число́ Ма́ха, сверхзвуково́е — supersonic [over-one] M number

число́ мест (в транспортном средстве, зрительном зале и т. п.) — seating capacity

мни́мое число́ — imaginary (number)

многозна́чное число́ — multidigit [multiplace] number

натура́льное число́ — natural number

число́ нейтрализа́ции — neutralization number

число́ нейтро́нов ( в ядре) — neutron number

ненормализо́ванное число́ — nonnormalized number

неотрица́тельное число́ — nonnegative number

нечё́тное число́ — odd number

нормализо́ванное число́ — standard [normalized] number, a number in normal form

число́ Ну́ссельта — Nusselt number

число́ оборо́тов — rotational speed

число́ оборо́тов в мину́ту — revolutions per minute, r.p.m.

число́ оборо́тов дви́гателя — engine speed

число́ оборо́тов дви́гателя на холосто́м ходу́ — idling speed

число́ оборо́тов, уде́льное — specific speed

число́ обраще́ний, допусти́мое ( в электростатических запоминающих трубках) — selection ratio

число́ обраще́нии ме́жду регенера́циями ( в электростатическом запоминающем устройстве) — read-around number, read-around ratio

число́ окисле́ния — oxidation number

окта́новое число́ — octane number, octane value, octane rating

число́ омыле́ния — saponification number, saponification value

ордина́льное число́ — ordinal (number)

отвлечё́нное число́ — dimensionless [nondimensional, pure] number

относи́тельные чи́сла — directed [signed, algebraic] numbers

отрица́тельное число́ — negative number

число́ Пекле́ — Peclet number

переводно́е число́ ( в физической химии) — transference number

переда́точное число́

1. мех. gear ratio

переда́точное число́ ме́жду зубча́тыми колё́сами А и Б равно́ 60: [m2]1 — gears A and B are geared by 60 to 1

переда́точное число́ от А к Б составля́ет 1:n ( в сервомеханизмах) — A is geared 1: n to B

2. эл. gain

переда́точное число́ два к одному́ — two-to-one ratio, two-to-one gear

число́ переда́ч — number of gears

пе́рекисное число́ — peroxide number

число́ перено́са

1. ( в физической химии) transport number

2. мат. carry quantity

пермангана́тное число́ ( целлюлозы) — permanganate number

пифаго́ровы чи́сла — Pythagorean numbers, Pythagorean triples

подкоренно́е число́ — radicand

поря́дковое число́ — ordinal; ordinal [serial] number

число́ Пра́ндтля — Prandtl number

число́ проду́ба кож. — tanning number

просто́е число́ — prime number

равнооста́точные чи́сла — congruent numbers

число́ разря́дов в реги́стре — register length

рациона́льное число́ — rational (number)

число́ Рейно́льдса — Reynolds number

число́ Рейно́льдса, крити́ческое — transition Reynolds number

число́ Ре́йхерта—Ме́йссля — Reichert-Meissl number

рода́новое число́ — thiocyanogen number, thiocyanogen value

случа́йные чи́сла — random numbers

выраба́тывать случа́йные чи́сла вчт. — generate random numbers

составно́е число́ — composite number

спиртово́е число́ — alcohol number

число́ с пла́вающей запято́й — floating-point number

число́ Строуха́ла — Strouhal number

число́ Стэ́нтона — Stanton number

число́ с фикси́рованной запято́й — fixed-point number

число́ твё́рдости — hardness number

число́ твё́рдости по Брине́ллю — Brinell (hardness) number

число́ твё́рдости по Ви́ккерсу — Vickers (hardness) number

число́ твё́рдости по Моо́су — Moos (hardness) number

число́ твё́рдости по Ро́квеллу — Rockwell (hardness) number

число́ теорети́ческих таре́лок — theoretical plate number

число́ Фараде́я — Faraday constant, faraday

фигу́рные чи́сла — figurate numbers

фле́гмовое число́ хим. — reflux ratio

число́ Фру́да — Froude number

це́лое число́ — integer, integral [whole] number

це́лое, ко́мплексное число́ — complex [Gaussian] integer

цета́новое число́ — cetane number

чё́тное число́ — even number

чи́сто мни́мое число́ — pure imaginary (number)

число́ Ше́рвуда — Sherwood number

число́ Шми́дта — Schmidt number

число́ Э́йлера — Euler number

эфи́рное число́ — ester number, ester value

Русско-английский политехнический словарь > число

Страницы

См. также в других словарях:

Normal number — For the floating point meaning in computing, see normal number (computing). In mathematics, a normal number is a real number whose infinite sequence of digits in every base b[1] is distributed uniformly in the sense that each of the b digit… … Wikipedia
Binary scaling — is a computer programming technique used mainly by embedded C, DSP and assembler programmers to perform a pseudo floating point using integer arithmetic.It is both faster and more accurate than directly using floating point instructions, however… … Wikipedia
Binary classification — is the task of classifying the members of a given set of objects into two groups on the basis of whether they have some property or not. Some typical binary classification tasks are * medical testing to determine if a patient has certain disease… … Wikipedia
Binary liquid — is a type of chemical combination, which creates a special reaction or feature as a result of two liquid chemicals, normally inert or having no function by themselves, being mixed. A number of chemical products are produced as a result of mixing… … Wikipedia
Binary Synchronous Communications — Binary Synchronous Communication (BSC or Bisync) is an IBM link protocol, announced in 1967 after the introduction of System/360. It replaced the synchronous transmit receive (STR) protocol used with second generation computers. The intent was… … Wikipedia
Binary tetrahedral group — In mathematics, the binary tetrahedral group is an extension of the tetrahedral group T of order 12 by a cyclic group of order 2.It is the binary polyhedral group corresponding to the tetrahedral group, and as such can be defined as the preimage… … Wikipedia
Binary option — In finance, a binary option is a type of option where the payoff is either some fixed amount of some asset or nothing at all. The two main types of binary options are the cash or nothing binary option and the asset or nothing binary option. The… … Wikipedia
Binary octahedral group — In mathematics, the binary octahedral group is an extension of the octahedral group O of order 24 by a cyclic group of order 2. It can be defined as the preimage of the octahedral group under the 2:1 covering homomorphism:mathrm{Sp}(1) o… … Wikipedia
Binary decision diagram — In the field of computer science, a binary decision diagram (BDD) or branching program, like a negation normal form (NNF) or a propositional directed acyclic graph (PDAG), is a data structure that is used to represent a Boolean function. On a… … Wikipedia
Binary star — For the hip hop group, see Binary Star (band). Hubble image of the … Wikipedia
Binary heap — Example of a complete binary max heap Example of a complete binary min heap A binary … Wikipedia

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

normal binary

Тематики

EN

Тематики

EN

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

normal binary

Тематики

EN

Тематики

EN

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: